Kanuni Sultan Süleyman zamanında Mimar Hayrettin'in, Mimar Sinan'ın talimatıyla 1566 yılında inşa ettiği Mostar Köprüsü, bölgeleri ve insanları birbirine bağlayan köprülere güzel bir örnektir. Bu köprü Bosna Hersek'in Mostar şehrinde, şehri ikiye ayıran Neratva Nehri üzerinde yer alır. Yapımında 456 kalıp taş kullanılmıştır. Yapım harcında yumurta ve keçi kılı kullanılan köprü tek kemerlidir ve iki ayak arası 28.59 metre genişliğinde olan hilal şeklindeki köprünün yüksekliği 20 metredir. Taş korkuluklar arasındaki genişlik 4.05 metredir. Üst döşemesi düz olmayıp kademelidir. Bu özelliğiyle köprüden yayalar ve arabalar rahatlıkla geçebilmektedir.
Hem şehrin hem de ülkenin en önemli sembolü olarak kabul görmüştür. Tek gözlü derin bir kemere sahip olan bu köprü, sade ve narin yapısı ile şehrin iki yakasını birbirine bağlamakla kalmaz; aynı zamanda ırkları, dinleri, hasebiyle ayrışmış toplulukları da birbirine bağlar. Köprü şehre canlılık getirmiş, ticareti artırmıştır. Köprü bugün de şehrin en canlı noktasıdır.
Bosna-Hersek'te başlayan iç savaş sırasında Mostar Köprüsü, 1993 yılı kasım ayında tamamen yıkılmıştır. Dev taşları, Neretva Nehri'nin sularına gömülmüştür. Mostar Köprüsü'nün eski haline uygun olarak yeniden inşası çalışmaları (TİKA) UNESCO ve Dünya Bankası'nın desteğiyle 1997'de başladı. Köprünün inşaatını, Türk şirketi olan ER-BU üstlendi. Macar ordusundan gelen dalgıçlar orijinal taşları nehir yatağından bulup vinçlerle çıkardı. Suyun içinde deformeye uğrayan taşlar yapıda kullanılamadığından, orijinal taşların çıkarıldığı, günümüzde kapalı olan taş ocağı tekrardan bu iş için açılıp, aynı ocaktan çıkarılan taşlar yapımda kullanıldı. Orijinal modele sadık kalan şirket, köprünün temellerini de sağlamlaştırdı. 30 metre uzunluğundaki, 24 metre yüksekliğindeki köprünün kemerindeki çalışma haziran 2002'de başladı. Kilit taşı ağustos 2003'te yerine konuldu.
İnşaatı tamamlanan Mostar Köprüsü, aralarında Türkiye'nin de bulunduğu çok sayıda devletin temsilcilerinin hazır bulunduğu bir törenle, İngiliz Prensi Charles tarafından 23 Temmuz 2004 tarihinde açıldı.
Editör: FATMA ZEHRA MENGİ
Commentaires